"Elektroniczny katalog wspomnień i relacji z II wojny światowej" to inicjatywa realizowana przez Fundację Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie przy wsparciu finansowym ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowej oraz Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego w ramach Funduszu Patriotycznego.

Koncepcja utworzenia tytułowego katalogu powstała na kanwie ponad 25 lat doświadczeń zespołu archiwistów i bibliotekarzy Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, który zgromadził pokaźną liczbę różnorodnych zbiorów i kolekcji dotyczących najnowszej historii Polski, w tym okresu II wojny światowej, których tematyka obejmuje terytorialnie praktycznie wszystkie dawne i obecne ziemie polskie. Głównym celem projektu jest udostępnienie w formie internetowej bazy danych szczegółowej informacji bibliograficznej o wspomnieniach i relacjach z lat 1939-1945 przechowywanych w zasobie Fundacji. Dodatkowo projekt ma na celu krzewienie pamięci o tragicznych losach ludności cywilnej pod dwiema okupacjami podczas II wojny światowej, o Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej, a także wspieranie badań nad historią Polski i tworzenie podstaw naukowych dla rozwoju tej dziedziny.

Szczególny nacisk położono na zamieszczenie poszerzonej informacji o zawartości opisywanych źródeł, wyrażonej w postaci haseł rzeczowych, osobowych i geograficznych. W przekonaniu twórców takie opracowanie znacząco ułatwi osobom zainteresowanym zorientowanie się w zakresie tematycznym prezentowanego zbioru, przyspieszy wykonywanie kwerend lub pozwoli dostrzec dodatkowe konteksty dla prowadzonych badań. Katalog aktualnie zawiera opisy blisko 1400 jednostek archiwalnych wyselekcjonowanych spośrób kolekcji i zbiorów znajdujących się w zasobie Fundacji. Zasadniczym kryterium doboru relacji i wspomnień była ich wartość badawcza, którą oceniono m.in. na podstawie zainteresowania czytelników w ostatnich latach. Szczegółowe informacje o uwzględnionych zespołach i przyjętej metodologii znajduję się w zakładce O katalogu.

Katalog skierowany jest głównie do środowiska badaczy i archiwistów zajmujących się różnymi aspektami II wojny światowej, zwłaszcza w ujęciu mikrohistorii, i ma stanowić dla nich pomoc w prowadzonych poszukiwaniach. Ponadto zainteresuje on pasjonatów historii lokalnej i osoby poszukujące informacji o losach swoich bliskich.

Przygotowana baza danych może być podstawą dla szerszego projektu uwzględniającego opracowanie w zaproponowanej metodologii większej liczby kolekcji i zbiorów dotyczących losów ludności podczas II wojny światowej. Może też stanowić asumpt do tworzenia nowoczesnych edycji cyfrowych wybranych materiałów.