O katalogu

Koncepcja katalogu

Katalog w formie internetowej bazy danych, zawiera informacje o źródłach narracyjnych, dokumentach i listach dotyczących II wojny światowej znajdujących się w zbiorach FCDCN. Jego celem jest wprowadzenie do obiegu naukowego uporządkowanej informacji o zbiorach fundacji.

Katalog zawiera opracowanie pierwszej części ww. materiałów, liczących ponad 1000 jednostek rękopiśmiennych (maszynopisy lub rękopisy) pochodzących z poniższych archiwów i kolekcji.

Założenia metodologiczne

Katalog wykorzystuje metodologię opisu jednostek stosowaną w zbiorach rękopisów w zasobach bibliotek naukowych. Ten sposób opisu jest najbardziej adekwatny, ponieważ pozwala na odnotowanie większej liczby szczegółowych informacji o danej jednostce, co może okazać się istotne z punktu widzenia odbiorcy-badacza.

Relacje te uzupełniane były o materiały narosłe w wyniku ich funkcjonowania w obiegu naukowo-kombatanckim - polemiki, uzupełnienia, robocze opracowania (w tym wykazy) oraz ciekawe formy np. fabularyzowane relacje

Charakterystyka wykorzystanych zespołów archiwalnych

Archiwum Komisji Historycznej ZBoWiD w Krakowie
Obszerne archiwum zawierające blisko 2000 jednostek. Znajdują się w nim m.in. relacje i wspomnienia:

  •  żołnierzy Wojska Polskiego (z walk w wojnie obronnej jesienią 1939 r.), Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (z lat 1939-1945) oraz struktur wojskowych organizacji konspiracyjnych (Służba Zwycięstwu Polski, Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa, Bataliony Chłopskie, Narodowa Organizacja Wojskowa, Narodowe Siły Zbrojne, Gwardia Ludowa - Polskiej Partii Socjalistycznej "Wolność, Równość, Niepodległości", Kierownictwo Walki Cywilnej),
  • konspiratorów Polskiego Państwa Podziemnego (m.in. organizacji społecznych i stronnictw politycznych, Delegatury Rządu na Kraj i Kierownictwo Oporu Społecznego),
  • osób działających w ruchu komunistycznym, organizujących konspirację antyniemiecką, żołnierzy z oddziałów ludowego Wojska Polskiego, wspierane przez regularne jednostki Armii Czerwonej i oddziały partyzantki sowieckiej działającej na ziemiach polskich (Gwardia Ludowa Polskiej Partii Robotniczej i Armia Ludowa).

Zachowane materiały Komisji Historycznej ZBoWiD w Krakowie są obecnie jednymi z nielicznych znanych i udostępnianych pozostałości po tej niegdyś monopolistycznej organizacji kombatanckiej w PRL. Dotyczą one głównie obszaru Małopolski, choć są też relacje i wspomnienia z innych ziem polskich. Wśród tych materiałów unikalną wartość mają relacje żołnierzy i oficerów formacji podziemnych, jak i regularnych jednostek WP walczących na frontach II wojny światowej). Całość uzupełniają relacje i wspomnienia dotyczące szeroko rozumianych działań konspiracyjnych oraz świadectwa martyrologii osób związanych z działalnością konspiracyjną i społeczeństwa okupowanego kraju.

Archiwum Tarnopolskie Rodziny Blicharskich
Założone przez Czesława Blicharskiego (1918-2015), działacza nurtu narodowego z Tarnopola, zawiera materiały dotyczące historii tego miasta kresowego i województwa tarnopolskiego II Rzeczypospolitej.

Kolekcja Modesta Bobowicza
Materiały ze zbiorów Modesta Bobowicza (1922-2021), majora AK, żołnierza 77 Pułku Piechoty AK, więźnia sowieckiego, po II wojnie światowej wykładowcy Politechniki Łódzkiej. Kolekcja zawiera materiały dotyczące Nowogródzkiego i Wileńskiego Okręgów AK.

Kolekcja Jerzego Węgierskiego
Materiały ze zbiorów Jerzego Węgierskiego (1915-2012), absolwenta Politechniki Lwowskiej, oficera AK i uczestnika operacji "Burza" we Lwowie, po II wojnie światowej prof. budownictwa Politechnik Śląskiej, Krakowskiej i Warszawskiej. Zbiór zawiera relacje, rękopisy, fotografie dotyczące polskiej konspiracji na ziemiach południowo-wschodnich II RP.

Poza tym w niniejszym katalogu znalazły się relacje i wspomnienia z innych kolekcji i zbiorów: Lucyny Kulińskiej (relacje dotyczące polskiej konspiracji na Kresach Wschodnich i stosunków polsko-ukraińskich podczas II wojny światowej), Leszka Bednarczuka (dotycząca konspiracji wileńskiej), Romana Graczyka (AK na Kresach Północno-Wschodnich), Czesława Hakke (kampania wrześniowa 1939 r.) i Stefana Władyki (Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych).